Cây chó đẻ: tác dụng, tác hại và cách dùng, chế biến đúng cách
Cây chó đẻ được biết đến là một trong những loài cây thuốc nam mọc ở rất nhiều nơi tại nước ta. Người ta thường sử dụng loài cây này để làm dược liệu mang lại rất nhiều tác dụng tuyệt vời trong chữa bệnh. Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn một số thông tin về tác dụng, tác hại và cách dùng, chế biến cây chó đẻ đúng cách nhất.
Giới thiệu về cây chó đẻ
Cây lá chó đẻ hay còn được gọi bằng những cái tên khác như diệp hạ châu, cỏ chó đẻ, diệp hoè thái,…Tên khoa học cây chó đẻ là Phyllanthus urinaria, loài cây này thuộc thân thảo sống lâu năm và là một trong những cây thuốc nam quý. Thân cây cứng có màu xanh, cây sống lâu năm và chiều cao trung bình khoảng 20 đến 70cm.
Lá cây chó đẻ dạng lá kép mọc đối xứng hoặc sole nhau tuỳ vào từng loại, hoa thường mọc ở kẽ lá. Quả loài cây này có màu hơi xám nhạt thường ra vào khoảng độ tháng 7 . Bạn có thể bắt gặp hình ảnh cây chó đẻ ở các bụi rậm, bờ ruộng, hai bên đường,… tại các làng quê ở nước ta. Loài cây này có khả năng sinh trưởng và phát triển tốt trong điều kiện khí hậu khắc nghiệt, đất đai cằn cỗi.
Cây chó đẻ có mấy loại?
Cây chó đẻ răng cưa
Cây chó đẻ răng cưa thuộc thân thảo, chiều cao của loài cây này có thể lên tới gần 1m. Thân cỏ chó đẻ răng cưa có thể nằm bò chia thành nhiều cành nhánh ngay sát gốc hoặc mọc thẳng đứng. Lá loài cây này có hình bầu dục, mọc đối xứng hoặc sole nhau. Hoa cây chó đẻ răng cưa mọc dọc theo một đường thẳng ngay ở phía dưới cành. Đây là cách nhận biết cây chó đẻ răng cưa cụ thể nhất.
Tuy nhiên, hình thái của loài cây này cũng có sự khác nhau tuỳ vào nơi mà nó sinh sống, chính vì điều này mà nhiều người đặt ra câu hỏi rằng: Cây chó đẻ răng cưa có mấy loại? Cỏ chó đẻ có hai loại chính đó là thân xanh và thân đỏ. Cỏ chó đẻ răng cưa thực chất là cây chó đẻ thân đỏ có tác dụng chữa bệnh cực tốt. Loài cây này có vị đắng, thuộc tính hàn được dùng để trị tiểu đường, trị rắn cắn, các bệnh về da,….
Cỏ chó đẻ thân xanh
Cây chó đẻ thân xanh thuộc thân thảo, toàn cây có màu xanh, chiều cao khoảng 10 đến 50cm. Lá cây dạng kép thường mọc sole nhau, hoa đực cây chó đẻ thân xanh có phần cuống ngắn hơn hoa cái. Quả cây có hình cầu mọc ở dưới lá.
Trong thành phần của loài cây này có chứa các hợp chất hypophyllanthin, flavonoid, niranthin,…Khi uống nước cây chó đẻ thân xanh bạn sẽ cảm nhận thấy vị đắng, giúp chữa được nhiều loại bệnh khác nhau như: điều trị viêm gan, giải độc cho cơ thể, làm giảm đau, lợi tiểu,…
Cây chó đẻ hoa vàng
Cây chó đẻ hoa vàng hay còn có tên gọi khác là hy thiêm. Loài cây này thuộc họ cúc, thân thảo có nhiều lông tuyến, chiều cao có thể lên tới 1m. Lá cây thuôn dài nhọn về phía đầu lá, mọc đối xứng nhau. Hoa có hình lưỡi mọc thành từng chùm có màu vàng, phần cuống hoa có lông tuyến.
Loài cây này có chứa các thành phần như melampolid, orientin, alkaloid,…thường mọc nhiều ở miền Bắc nước ta. Người ta thường sử dụng phần thân và lá cây chó đẻ hoa vàng để nghiên cứu y học hiện đại và y học cổ truyền. Trong y học hiện đại hy thiêm có tác dụng hạ huyết áp, giãn mạch và kháng viêm….Còn trong y học cổ truyền loài cây này có tác dụng lợi gân cốt, trị lưng gối mỏi, thông kinh lạc, trừ phong thấp,…
Tác dụng của cây chó đẻ là gì?
Cây chó đẻ chữa viêm gan B
Bệnh viêm gan B là một căn bệnh khó phát hiện, chúng thường không có những triệu chứng cụ thể khiến mọi người thường nhầm lẫn vẫn những căn bệnh khác. Người bệnh cần phải chữa trị căn bệnh này kịp thời do sự phát triển của nó trong cơ thể con người rất nhanh.
Cây chó đẻ trị bệnh gan rất hiệu quả, là một trong những dược liệu tốt để chữa căn bệnh này. Loài cây này có khả năng kháng các vi – rút viêm gan B và bảo vệ tế bào gan. Bạn có thể kết hợp loài cây này với đường hoặc các loại thuốc nào khác để chữa viêm gan B. Đây cũng là một trong những công dụng cây chó đẻ phổ biến nhất.
Ngoài ra, chữa viêm gan b bằng cây chó đẻ cũng là một bài thuốc hay trong Đông Y. Nếu bạn đang mắc căn bệnh này mà không chữa trị kịp thời sẽ dẫn đến những căn bệnh nghiêm trọng hơn như: xơ gan, viêm gan,…Bạn có thể sử dụng cỏ chó đẻ tươi hoặc khô để làm thuốc.
Cây chó đẻ trị mụn
Cỏ chó đẻ được xem là thân dược điều trị mụn mà ít người biết tới. Loài cây chó đẻ răng cưa các hợp chất giúp điều trị mụn nhọt hiệu quả. Bạn có thể xay nhuyễn chúng và đắp lên vùng bị mụn hoặc sắc lấy nước uống. Đây cũng là câu trả lời cho câu hỏi tác dụng cây chó đẻ răng cưa là gì?
Ngoài ra, bạn có thể kết hợp loài cây này với tinh dầu oải hương để trị mụn. Và có thể sử dụng nhiều phương thức điều trị phù hợp để đạt hiệu quả nhanh nhất. Bài thuốc này sẽ giúp se khít lỗ chân lông, giảm sưng viêm và trị thâm da mặt.
Cỏ chó đẻ có tác dụng giảm cân
Cây chó đẻ có tác dụng giảm cân không? Ngoài các công dụng của cây chó đẻ như điều trị viêm gan, mụn, sỏi thận,…Loài cây này có còn tác dụng giảm cân vô cùng tốt, không để lại những tác dụng phụ. Sở dĩ loài cây này có tác dụng giảm cân bởi trong thành phần của nó có chứa các hoạt chất và enzim. Khi uống nước của cây chó đẻ bạn sẽ có cảm giác no lâu, không thèm ăn.
Bạn có thể sử dụng loài cây này để giảm cân bằng cách sắc lấy nước uống. Đây là một trong những cách thức sử dụng đơn giản mà hiệu quả nhất. Tuy nhiên, người dùng cần phải tham khảo ý kiến của bác sỹ trước khi sử dụng bởi cây có tính hàn cao không nên sử dụng trong thời gian dài.
Tác hại của cây chó đẻ
Hồng cầu bị phá vỡ, gây hại cho gan và suy giảm hệ miễn dịch
Bên cạnh những tác dụng tuyệt vời, cây chó đẻ cũng có những tác hại mà người dùng cần lưu ý. Khi bạn quá lạm dụng loài cây này khi không mắc những căn bệnh như viêm gan sẽ dẫn đến tình trạng suy giảm hệ miễn dịch, hồng cầu bị phá vỡ và gây hại cho gan. Đây là một trong những tác dụng phụ của cây chó đẻ nguy hiểm nhất, có thể ảnh hưởng tới tính mạng của bạn.
Cây chó đẻ gây vô sinh
Khi sử dụng loài cây này quá nhiều, cơ thể người dùng sẽ bị mất cân bằng và dẫn đến nhiều bệnh tật khôn lường. Cây chó đẻ sẽ gây ra tình trạng vô sinh ở người đàn ông và khó thụ thai ở phụ nữ. Chính vì vậy khi sử dụng các bài thuốc có chứa loài cây dược liệu này, người dùng cần phải có sự hướng dẫn của y bác sĩ.
Cây chó đẻ có phá được thai không? Diệp hạ châu còn là một dược liệu mà phụ nữ đang mang thai cần phải tránh. Nếu người dùng đang mang thai mà sử dụng loại cây này sẽ dẫn đến tình trạng truỵ thai, gây co tử cung và mạch máu. Cây chó đẻ gây sảy thai là hoàn toàn có thật, người dùng cần phải tìm hiểu thật kỹ về loại cây này trước khi dùng.
Cách dùng cây chó đẻ răng cưa
Cây chó đẻ răng cưa là loại cây có khả năng chữa bệnh rất tốt, tuy nhiên nó cũng mang đến nhiều tác hại nếu sử dụng không đúng bệnh và đúng cách. Vậy cách sử dụng cây chó đẻ đúng cách như thế nào?
Người dùng cho một lượng cây chó đẻ tươi vừa đủ vào nồi sau đó cho nước vào rồi đun sôi trong khoảng 10 phút. Sau 10 phút thì cho nước vào cốc hoặc phích để uống trong ngày, nên uống 2 đến 3 lần trên một ngày hoặc bạn có thể tham khảo ý kiến của các bác sĩ Đông Y để biết rõ hơn về cách dùng đối với tình trạng sức khoẻ của mình.
Uống cây chó đẻ nhiều có tốt không? Điều này hoàn toàn không tốt, người dùng chỉ nên uống trong vòng khoảng một tháng rồi dừng, tránh việc quá lạm dụng vào loài cây này để chữa bệnh sẽ gây ra những tác dụng phụ.
Đối với cây chó đẻ khô, người dùng sử dụng khoảng 100 gram đã được phơi khô sau đó đem đi rửa lại với nước sạch rồi bỏ vào nồi sắc với 2 lít nước uống. Sau khoảng 10 phút thì cho ra cốc và uống hoặc bạn có thể cho chúng vào một cái ấm rồi hãm với nước sôi giống như với chè và uống hàng ngày.
Cách chế biến cây chó đẻ
Cây chó đẻ uống tươi hay khô? Là câu hỏi của rất nhiều người đặt ra. Loài cây này có thể sử dụng ở cả khi tươi và khô. Khoảng thời gian đầu uống bạn sẽ thấy vị của nó khá đắng nhưng khi đã sử dụng quen bạn sẽ cảm nhận được vị ngọt của nước. Cách chế biến loài cây này rất đơn giản chỉ bằng vài bước nhanh gọn:
- Đối với cây chó đẻ tươi: Sau khi hái về bạn lược bỏ những lá vàng, hư đem rửa sạch sau đó cắt thành những đoạn ngắn để dễ sắc lấy nước. Lưu ý nên hái ở những khu vực sạch sẽ, không có ảnh hưởng của chất thải hoặc khí thải độc hại. Tránh hái ở những khu công nghiệp hoặc nơi có hiện tượng ô nhiễm môi trường nặng nề.
- Đối với cây chó đẻ khô: Sau khi hái được những cây cỏ chó đẻ tươi, người dùng tiến hành cắt nhỏ rồi đem phơi khô ngoài nắng trong khoảng 1 tuần. Tiếp đến, cho vào một cái túi để bảo quản ở nơi khô ráo tránh tình trạng ẩm mốc. Bạn có thể sử dụng cây chó đẻ khô trong khoảng thời gian dài nếu bảo quản tốt.
Cây chó đẻ là một dược liệu có tác dụng chữa bệnh rất tốt cho con người. Bạn có thể dùng loại cây này sắc lấy nước uống để trị các bệnh như: viêm gan B, mụn nhọt hay giảm cân. Tuy nhiên, bên cạnh những tác dụng đó cây có những tác hại nguy hiểm. Chính vì vậy mà người dùng cần phải tìm hiểu thật kỹ về loại cây này để biết về tác dụng, tác hại và cách dùng, chế biến đúng cách cây chó đẻ.
